"Το Νήμα"

“Το Νήμα”

ΒΙΚΤΟΡΙΑ ΧΙΣΛΟΠ  (VICTORIA HISLOP)
εκδόσεις Διόπτρα, 2011

(Κριτική της μαθήτριας Σαρρή Σοφίας)

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα…

Η Βικτόρια Χίσλοπ σπούδασε αγγλική φιλολογία στο St Hilda’s College της Oξφόρδης. Είναι ταξιδιωτική συντάκτρια για τις περιοδικές εκδόσεις Sunday Τelegraph, Μail on Sunday και Woman and Home.Tο πρώτο της μυθιστόρημα ,το Νησί, παρέμεινε στο Νο 1 της λίστας ευπώλητων βιβλίων των Sunday Times επί οκτώ διαδοχικές εβδομάδες και έχει πουλήσει ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Το «Νησί» αποτελεί εκδοτικό φαινόμενο για την Ελλάδα, κορυφαίο best seller όλων των εποχών και αγαπήθηκε τόσο από το γυναικείο όσο και από το ανδρικό κοινό. Η Hislop αναδείχθηκε κορυφαία νεοεισερχόμενη συγγραφέας στο πλαίσιο του θεσμού Galaxy British Book Awards του 2007,ενώ της απονεμήθηκε και το βραβείο Richard and Judy Summer Read. Tο νησί έχει μεταφραστεί σε πάνω από είκοσι γλώσσες. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, ο Γυρισμός, κατέλαβε με τη κυκλοφορία του τη δεύτερη θέση στη λίστα ευπώλητων βιβλίων των Sunday Times και την πρώτη θέση στη λίστα βιβλίων με μαλακό εξώφυλλο. Σήμερα, η Βικτόρια ζει στο Κεντ με το σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά.

Η πλοκή…

Το Νήμα είναι ένα βιβλίο του οποίου η πλοκή διαδραματίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του στη Θεσσαλονίκη. Στο βιβλίο περιγράφονται οι τεράστιες αλλαγές που συμβαίνουν στην πόλη εξαιτίας σημαντικών ιστορικών γεγονότων, τα οποία βιώνουν οι κάτοικοι μιας μικρής συνοικίας, στην Οδό Ειρήνης. Στο μικρό αυτό δρόμο, αρχικά ζούσαν ειρηνικά και αρμονικά διάφορες εθνοτικές ομάδες, όπως Εβραίοι, Μουσουλμάνοι και Έλληνες. Με αφορμή το πρώτο γεγονός που συγκλόνισε τη Θεσσαλονίκη, την τεράστια πυρκαγιά που την κατέκαψε, ξεκινά η περιγραφή μιας συνεχώς μεταβαλλόμενης κατάστασης, με αποκορύφωμα την έλευση χιλιάδων προσφύγων από τη Μικρά Ασία μέσα σε κλίμα πολιτικής αστάθειας και οικονομικής ύφεσης.

Σε αυτές τις συγκυρίες εξελίσσεται ο έρωτας δυο προσώπων, των πρωταγωνιστών της ιστορίας των οποίων η ιστορία ξεκινά από πολύ νωρίς, όπως αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης αργότερα. Όταν η Κατερίνα διώκεται στη Σμύρνη από τουρκικά στρατεύματα, τη ζωή της σώζει ο στρατιωτικός και θείος του Δημήτρη, του μετέπειτα συζύγου της! Η Κατερίνα μεταβαίνει στη Θεσσαλονίκη όπου διαμένει με μια «καινούρια» οικογένεια στην Οδό Ειρήνης, εκεί όπου ζει ο Δημήτρης με τη μητέρα του προσωρινά. Από εκείνη την ηλικία και για πολλά ακόμη χρόνια, οι δύο τους κρύβουν τα συναισθήματά τους, ώσπου να τα εκδηλώσουν (πολύ αργότερα).

Ο Δημήτρης πηγαίνει να πολεμήσει εναντίον των Ιταλών (είμαστε στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) και τότε, το ερωτευμένο δίδυμο έρχεται πιο κοντά. Με την είδηση ότι ο αγαπημένος της έχει πεθάνει, το συντετριμμένο πια κορίτσι αναγκάζεται να παντρευτεί κάποιον που δεν τον αγαπά.

Στη διάρκεια όμως του γάμου της συναντά ξανά το Δημήτρη και εκείνος υπόσχεται τον οριστικό ερχομό του. Ο άντρας της στη συνέχεια πεθαίνει, η ίδια μένει έγκυος από τον αγαπημένο της και όταν εκείνος επιστρέφει από την εξορία (είχε διωχθεί ως κομμουνιστής), ενώνονται ως οικογένεια με τα δυο τους παιδιά.

Τέλος, ο μεγάλος σεισμός που πλήττει τη Θεσσαλονίκη - μόλις εκείνη αρχίζει να επουλώνει τις πληγές της-  συμπίπτει με το θάνατο της μητέρας του Δημήτρη, η οποία δεν έζησε τη ζωή που ήθελε, υποταγμένη σε έναν αυταρχικό και δύστροπο σύντροφο, τον Κωνσταντίνο Κομνηνό, ο οποίος ήταν ένα πρόσωπο που δεν κατάφερε ποτέ να κερδίσει την αγάπη και το σεβασμό του παιδιού του.

Οι εντυπώσεις μου…

Το βιβλίο ήταν απερίγραπτα συναισθηματικό, τόσο δοτικό που ανυπομονούσα για το περιεχόμενο της επόμενης σελίδας. Είναι εντυπωσιακό πώς μέσα σε τόσες καταστροφές που συγκλόνιζαν τη Θεσσαλονίκη, κάποιοι άνθρωποι συνέχιζαν να είναι άνθρωποι και να δείχνουν την αγάπη τους ο ένας για τον άλλο, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας και καταγωγής. Mέσω αυτών των γεγονότων διακρίνεται το αίσθημα του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης, αξίες διαχρονικές και ιδιαίτερα σημαντικές στις μέρες μας, όπου κυριαρχεί ο ωφελιμισμός.   

 Επομένως, το βιβλίο αυτό συναρπάζει τον αναγνώστη όχι μόνο για την ενδιαφέρουσα πλοκή του αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο η συγγραφέας σκιαγραφεί τους ήρωες του βιβλίου. Υπάρχουν οι δυναμικοί και αποφασιστικοί άνθρωποι όπως η Ευγενία και η «κόρη» της Κατερίνα, οι οποίες παρά τις δυσκολίες, συνέχισαν να αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή. Ακόμη, ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στο χαρακτήρα του Κωνσταντίνου Κομνηνού, ο οποίος όντας σκληρός και απρόσιτος, έχει ως προτεραιότητα το συμφέρον και τα χρηματικά του οφέλη. Όσον αφορά τη πλοκή, το πιο συγκινητικό και απροσδόκητο για εμένα ήταν η τυχαία γνωριμία της Κατερίνας με τον θείο του Δημήτρη στη Σμύρνη, όταν εκείνη ακόμη ήταν σχεδόν μωρό. Είναι απίστευτο το πώς από εκείνη τη μέρα οι συγκυρίες τους οδηγούν στο να είναι μαζί μέχρι τα βαθιά γεράματά τους.   

Τέλος, το κάθε κεφάλαιο του βιβλίου περιείχε έντονες στιγμές, η αφήγηση ήταν ρέουσα και χωρίς πλατειασμούς, στοιχεία που φανερώνουν τη «δυνατή πένα» της συγγραφέως.

Προσωπικά, συνιστώ ανεπιφύλακτα σε κάθε αναγνώστη να διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.

Τα στοιχεία για τη ζωή της συγγραφέα πάρθηκαν από το βιβλίο της, Το Νήμα, και οι φωτογραφίες από την ιστοσελίδα www.google.gr

"Το σπίτι δίπλα στο ποτάμι"

''Το σπίτι δίπλα στο ποτάμι''

εκδόσεις Ψυχογιός, 2011
Λένα Μαντά

(Κριτική της μαθήτριας Αλευρά Εριφύλης)

Η ΛΕΝΑ ΜΑΝΤΑ γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη αλλά ήρθε στην Ελλάδα σε μικρή ηλικία. Σπούδασε νηπιαγωγός χωρίς ποτέ να θελήσει να ασκήσει το συγκεκριμένο επάγγελμα. Για τρία χρόνια είχε δικό της θίασο κουκλοθεάτρου, ενώ τα έργα που ανέβαζε ήταν δικής της συγγραφής. Για τις ανάγκες του θιάσου, μάλιστα, διασκεύασε πολλά λαϊκά παραμύθια. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε τοπικές εφημερίδες και για δύο χρόνια διετέλεσε διευθύντρια προγράμματος σε ραδιοφωνικό σταθμό των βορείων προαστίων. Παράλληλα, είχε δική της καθημερινή ενημερωτική εκπομπή με μεγάλη ακροαματικότητα και ήταν υπεύθυνη για την επιμέλεια των διαφημιστικών σποτ του σταθμού, ενώ πολλά από τα κείμενα ήταν δικά της. Η Λένα Μαντά είναι παντρεμένη, έχει δύο παιδιά και μένει μόνιμα στο Καπανδρίτι.

Η πλοκή...

  Η ζωή είναι σαν το ποτάμι που κυλάει αυτήν την στιγμή μπροστά μας. Έχει την ικανότητα να σε παρασύρει όπου εκείνο θέλει. Πέντε γυναίκες, πέντε διαφορετικοι χαρακτήρες και ταυτόχρονα τόσο ίδιοι που αναζητούν την ελευθερία τους. Επιθυμούν να τραβήξουν τον δρόμο τους και να ανοίξουν τα φτερά τους   πέρα από τον τόπο στον οποίο γεννήθηκαν και κατ' επέκταση έζησαν. Μακριά από το χωριό τους στον Όλυμπο και μακριά από την μητέρα τους. Μελισσάνθη, Ιουλία, Ασπασία, Πολυξένη και Μαγδαληνή αναζητούν τα όνειρά τους μακριά από το πατρικό τους. Μόνο που η ζωή δεν τα φέρνει πάντα όπως θέλουμε!

 Η ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ είναι μια κοπέλα η οποία θέλει απεγνωσμένα την ελευθερία της. Νιώθει ότι το σπίτι της την πνίγει. Έτσι λοιπόν ξεκινάει η ιστορία της. Την Μελισσάνθη την ερωτεύτηκε από την πρώτη στιγμή ο Απόστολος μόνο που δεν θα μπορούσε κι εκείνη να πει το ίδιο... Ένας ,πλούσιος και έμπειρος άντρας ήταν το εισιτήριο για να ξεφορτωθεί πλέον την γεμάτη πλήξη ζωή της στο χωριό και να γευτεί τις χαρές τις πόλης. Επιτέλους το όνειρο πραγματοποιείται. Ο Απόστολος παντρεύτηκε τελικά την Μελισσάνθη και την πήρε μακριά από το σπίτι της, το σπίτι δίπλα στο ποτάμι...

 Η πρώτη εντύπωση της κοπέλας από την πόλη ήταν η καλύτερη που θα μπορούσε να υπάρξει. Ωστόσο, δεν άργησαν όλες οι προσδοκίες της να διαψευστούν. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, η Μελισσάνθη άρχισε να πλήττει αφόρητα στην καινούργια της ζωή, αισθανόταν εγκλωβισμένη ώσπου βρήκε διέξοδο στην χαρτοπαιξία. Ο σύζυγός της την προσπάθησε να τη σώσει από τον εθισμό αυτόν, ώσπου τελικά η ίδια βρήκε το «αντίδοτο» στην εξάρτησή της: ο έρωτας με τον Άγγελο, έναν χαρισματικό νέο, έκανε τη ζωή της να αποκτήσει νόημα. Η ζωή όμως δεν τα έφερε όπως ήθελε η κοπέλα. Ο Άγγελος αυτοκτόνησε, η Μελισσάνθη έχασε το παιδί της καθώς και το μόνο στήριγμα που της είχε απομείνει, τον πολυαγαπημένο της Απόστολο...

Η ΙΟΥΛΙΑ, μια κοπέλα με δυνατό χαρακτήρα, ήταν η μόνη που αγάπησε πραγματικά το σύζυγό της, το Φωκά. Τον ακολούθησε για μια καινούργια ζωή αφήνοντας κι αυτή με τη σειρά της το σπίτι δίπλα στο ποτάμι…

Τα πράγματα αποδείχτηκαν δύσκολα. Οι δολοπλοκίες της πεθεράς της να την χωρίσει από τον Φωκά αποτελούσαν μια πικρή πραγματικότητα, ώσπου ο Φωκάς αποφάσισε να πάρει την Ιουλία και να μεταναστεύσουν στην Αφρική. Ο Φωκάς ανέλαβε εκεί μια δουλειά. Στην Αφρική απέκτησαν τρεις κόρες όμως και πάλι η ζωή στάθηκε άδικη με την Ιουλία. Έχασε και αυτή τον άντρα της, το μεγάλο της έρωτα και πλέον η μόνη της παρηγοριά ήταν οι κόρες της...

Η ΑΣΠΑΣΙΑ, μια γυναίκα που είχε κλίση στη μουσική και στο τραγούδι, παντρεύτηκε το Σταύρο, ο οποίος μπήκε στην ζωή της τυχαία και μαγεύτηκε από την φωνή της απομακρύνοντάς την από το σπίτι της, το σπίτι δίπλα στο ποτάμι…

 Η Ασπασία και ο Σταύρος απέκτησαν δυο κόρες με τις οποίες σπάνια ασχολιόταν η Ασπασία καθώς οι εργασιακές της υποχρεώσεις (τραγουδίστρια) δεν της άφηνε περιθώρια για αυτά. Η κοπέλα απομακρύνθηκε πολύ από τον άντρα της. Η ζωή της άλλαξε δραματικά μόλις ο άντρας της την πληροφόρησε ότι η κόρη της έπασχε από καρκίνο και πεθαίνει. Το μοιραίο συνέβη και η κοπέλα κατηγορούσε τον εαυτό της. Γι’ αυτό, αποφάσισε να παρατήσει το τραγούδι και να αφοσιωθεί στην άλλη της κόρη. Θεωρούσε ότι η μεγαλύτερη της τιμωρία ήταν ο χαμός της κόρης της, στην οποία είχε αδυναμία, καθώς και η απόρριψη του άντρα της για μία άλλη γυναίκα. Το μόνο στήριγμα που της απέμεινε τελικά ήταν η μικρή της η κορούλα που παραμελούσε και κατάλαβε τελικά ότι αυτή είναι ο άγγελός της...

Η ΠΟΛΥΞΕΝΗ η αλλιώς ΞΕΝΙΑ ΟΛΥΜΠΙΟΥ ήταν το αγρίμι της οικογένειας. Ήθελε να ''δραπετεύσει'' από το χωριό της που δεν την άφηνε να πραγματοποιήσει τα όνειρά της και εισιτήριο για αυτήν την απόδραση στάθηκε ένας θίασος που τον ακολούθησε ένα βράδυ κρυφά από την μητέρα της εγκαταλείποντας το πατρικό της σπίτι, το σπίτι δίπλα στο ποτάμι…

Η Πολυξένη έγινε μεγάλη ηθοποιός με την βοήθεια των καλών της φίλων, οι οποίοι σκοτώθηκαν απρόσμενα ένα βράδυ, όταν αυτή πρόσεχε την κόρη τους. Η πληγή που της δημιούργησε ο χαμός τους ήταν μεγάλη και το μόνο της  στήριγμα πλέον θα ήταν ο άγγελός της η Βασιλική...

Η ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ υπήρξε η μόνη που ακολούθησε το όνειρό της και ακολούθησε την θεία της στο εξωτερικό, για να σπουδάσει, μακριά από το σπίτι δίπλα στο ποτάμι…

Η ζωή όμως ήταν και με αυτήν άδικη, πάρα πολύ άδικη. Η Μαγδαληνή γνωρίζει τον άντρα της ο οποίος ενέχεται με επιχειρήσεις της μαφίας. Όταν η κοπέλα έμαθε ότι ο έρωτάς της ήταν ένας αρχιμαφιόζος, κλονίστηκε. Είχαν ήδη αποκτήσει δυο παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι αλλά ο θάνατος του άντρα της και του παιδιού της την έκαναν να παρατήσει τα πάντα στο εξωτερικό και να αφοσιωθεί στην κόρη της...

ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΑΥΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΥΡΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΚΑΙ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΟΥΣ ΕΓΙΝΑΝ ΕΦΙΑΛΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΤΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝΟΥΝ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ! ΠΩΣ ΤΕΛΙΚΑ ΘΑ ΕΞΑΓΝΙΣΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΘΑ ΓΙΑΤΡΕΨΟΥΝ ΤΙΣ ΠΛΗΓΕΣ ΤΟΥΣ ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΑΥΤΟΙ ΑΤΙΘΑΣΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ?

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Το σπίτι δίπλα στο ποτάμι είναι ένα συναρπαστικό και ανατρεπτικό βιβλίο. Είναι ένα βιβλίο το οποίο δημιουργεί στον αναγνώστη τρομερή αγωνία για το τι θα συμβεί τελικά στην ζωή των πέντε αυτών γυναικών,  αλλά και συγκίνηση καθώς ο αναγνώστης αναγνωρίζει στοιχεία της προσωπικότητάς του σε κάποια από τις ηρωίδες. Σε πολλά σημεία με έκανε να κλάψω γιατί συμπονούσα τις πέντε αυτές γυναίκες για την αδικία που δέχτηκαν από τις διάφορες συγκυρίες και από την τύχη. Κάθε γυναίκα μέσα από προσωπικές περιπέτειες, εναλλαγές συναισθημάτων, διαφορετικά ευχάριστα ή δυσάρεστα βιώματα βρίσκει την λύτρωση στον κοινό τόπο που τις μεγάλωσε επιβεβαιώνοντας πως πολλές φορές τα όνειρα δεν αρκούν.
Βέβαια, το τέλος με δικαίωσε, γιατί η καθεμία τελικά βρήκε τον δρόμο της.

 Ταυτίστηκα με τους χαρακτήρες του βιβλίου γιατί σε ορισμένες πτυχές του χαρακτήρα τους μου θύμιζαν τον εαυτό μου, που θέλω να πραγματοποιήσω τα όνειρά μου. Βέβαια, με έκανε να καταλάβω ότι τα όνειρα δεν πραγματοποιούνται χωρίς βοήθεια. Πρέπει να έχεις ένα στήριγμα και τι καλύτερο από το στήριγμα της οικογένειάς σου...

Κατά τη γνώμη μου, ήταν ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα που έχω διαβάσει. Ήταν η πρώτη φορά που μου άρεσε ένα βιβλίο τόσο πολύ και θα το συνιστούσα ανεπιφύλακτα σε όλους, γιατί το βιβλίο προβληματίζει τον αναγνώστη και τον προσγειώνει στην πραγματικότητα...ακόμα και αν αυτή η πραγματικότητα είναι σκληρή. Η ζωή είναι εδώ και μας περιμένει να την ζήσουμε και με τα καλά και με τα άσχημα που θα υπάρξουν. ΔΕΝ πρέπει ποτέ να παρασυρόμαστε από το ''ποτάμι'', αλλά να χαράσσουμε τη δική μας πορεία μαθαίνοντας από τα λάθη μας !!!!

"Η αγάπη άργησε μια μέρα"

''Η αγάπη άργησε μια μέρα''

εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 1994
Λιλή Ζωγράφου

(Κριτική της μαθήτριας Μητώλη Έλενας)

       

            Η Λιλή Ζωγράφου γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 17 Ιουνίου του 1922, όπου πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Ο πατέρας της ήταν εκδότης της εφημερίδας "Ανόρθωση", με ιδιαίτερα φιλελεύθερες ιδέες για την εποχή του και πάθος για τη δημοσιογραφία. Η Λιλή Ζωγράφου φοίτησε στο «Λύκειο Κοραής» και στο «Καθολικό Γυμνάσιο Ουρσουλινών» της Νάξου. Σπούδασε φιλολογία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής και ενώ ήταν έγκυος, φυλακίστηκε για αντιστασιακή δράση και γέννησε στην φυλακή την θυγατέρα της, μετέπειτα ποιήτρια Ρένα Χατζηδάκη(1943 – 2003).

             Μετά την απελευθέρωση, εργάσθηκε ως δημοσιογράφος σε γνωστά περιοδικά και εφημερίδες, ταξιδεύοντας παράλληλα πολύ στην Ευρώπη και στις Ανατολικές χώρες. Την περίοδο 1953 – 1954 έζησε στο Παρίσι. Δημοσίευσε μικρά έργα της σε λογοτεχνικά περιοδικά και πρωτοεμφανίστηκε στην βιβλιογραφία το 1949 με την συλλογή από νουβέλες με τίτλο «Αγάπη». 'Εγινε ευρύτερα γνωστή 10 χρόνια αργότερα, με το βιβλίο της για τον Νίκο Καζαντζάκη "«Νίκος Καζαντζάκης ένας τραγικός»". Kατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967-1974) δημοσίευε στο δεκαπενθήμερο περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ - που απευθυνόταν σε καλλιεργημένες γυναίκες της μέσης τάξεως - άρθρα με ανατρεπτικό και πολιτικά τολμηρό περιεχόμενο που έκρυβαν τον κίνδυνο να εξοργίσουν την στρατιωτική εξουσία. Εξέφρασε έτσι τις δυνάμεις της νεολαίας που επρόκειτο αργότερα να κάνουν τη δική τους εξέγερση. Τα άρθρα εκείνα προσέδωσαν στον Τύπο της εποχής ένα καινούριο ρεύμα ελευθερίας και ανανεώσεως και έγιναν σημεία αναφοράς και ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον-- όχι μόνον για τις γυναίκες αναγνώστριες του περιοδικού.

             Έγραψε σημαντικά δοκίμια για Έλληνες και ξένους συγγραφείς. Επιπλέον, το μυθιστόρημά της «Η αγάπη άργησε μια μέρα» (1994) διασκευάστηκε για την ελληνική τηλεόραση.

Ο λόγος της υπήρξε αντισυμβατικός και χαρακτηρίστηκε ως η σκοτεινή θεά Εκάτη της λογοτεχνίας μας.

            Η πλοκή

     Μια ιστορία αγάπης που ξετυλίγεται σαν ένα μαγευτικό παραμύθι λόγω της λαχτάρας των ηρωίδων να ζήσουν τον έρωτα. Η υπόθεση λαμβάνει χώρα στην Κρήτη την εποχή όπου κυριαρχούσε το πρότυπο της πατριαρχικής οικογένειας  και οι γυναίκες βρίσκονταν σε δεύτερη μοίρα. Η νεαρή κόρη της οικογένειας, Ερατώ, τολμά να ζήσει τον έρωτα και τέλος να αποκτήσει μέσα από πολλές περιπέτειες και δυστυχίες την προσωπική της ελευθερία. Γιατί η ελευθερία προκύπτει από το προσωπικό ήθος του ατόμου αγνοώντας τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις.

Οι ηρωίδες του βιβλίου είναι πέντε γυναίκες οι οποίες διάγουν τις ζωές τους σύμφωνα με τις προκαταλήψεις της εποχής και στερούνται την ερωτική απόλαυση. Στο βιβλίο κυριαρχεί η σκληρότητα της πατριαρχικής οικογένειας, πράγμα συνηθισμένο για την εποχή που διαδραματίζεται η υπόθεση αφού οι γυναίκες τότε δεν είχαν δικαιώματα παρά μόνο να φροντίζουν την οικογένεια και να διατηρούν ακέραια την υπόληψή τους.

        Η νεαρή Ερατώ ,κύρια ηρωίδα του βιβλίου σε νεαρή ηλικία ερωτεύεται τον Αντόνιο, έναν Ιταλό στρατιώτη ο οποίος μένει κρυφά στο υπόγειο του σπιτιού της οικογένειας της. Όταν μένει έγκυος, η  μητέρα της φυγαδεύει τον Ιταλό και αποφασίζει να παρουσιάσει το παιδί ως δικό της για να αποφύγει την κοινωνική κατακραυγή και την οικογενειακή τραγωδία. Μετά τον θάνατο των γονιών της Ερατώς, η μεγαλύτερη αδερφή της αναλαμβάνει την ηγεσία της οικογένειας και με την καταπιεστική συμπεριφορά της οδηγεί την Ερατώ σε ένα μοναστήρι. Εκεί η Ερατώ γνωρίζει έναν φίλο της ηγουμένης  που τελικά παντρεύεται. Μαζί του περνά αρκετά δεινά και αποφασίζει να χωρίσει και να γυρίσει στο πατρικό της και στις αδερφές της μετά από πολλά χρόνια απουσίας.

Η κριτική μου…

Κατά την γνώμη μου, το βιβλίο ''Η αγάπη άργησε μια μέρα'' είναι πολύ ενδιαφέρον, καθώς αντικατοπτρίζει τις συντηρητικές σε πολλά θέματα αντιλήψεις εκείνης της εποχής. Αν και η υπόθεση σε κάποια σημεία είναι υπερβολική και ίσως μη ρεαλιστική, πιστεύω πως το βιβλίο αυτό αποπνέει μια θλίψη αναφορικά με τη θέση της γυναίκας. Η συγγραφέας αποτυπώνει με γλαφυρότητα τα συναισθήματα και τις περιπέτειες των ηρωίδων που νιώθεις ότι είσαι μία από αυτές. Ένα αρκετά συγκινητικό βιβλίο ειδικά στο σημείο όπου η ίδια η Ερατώ παραθέτει τα βασανιστήρια από το σύζυγό της. Το τέλος της ιστορίας είναι απροσδόκητο και αυτό καθιστά το βιβλίο πρωτότυπο, αφού δεν έχει το συνηθισμένο «ευτυχισμένο τέλος» (happy end) των βιβλίων τέτοιου είδους.

Θα το σύστηνα ανεπιφύλακτα στον καθένα και ιδιαίτερα στις γυναίκες, γιατί ίσως μια γυναίκα θα μπορούσε να καταλάβει τη βαθύτερη έννοια του βιβλίου που είναι ο αγώνας της γυναίκας για ελευθερία σε μια περίοδο που οι γυναίκες ήταν «κτήμα» των συζύγων ή των πατεράδων τους. Δεν είχαν δικαίωμα να σπουδάσουν ή να διαλέξουν μόνες τους σύντροφο. Αυτή η εικόνα αντιδιαστέλλεται πλήρως προς τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη εποχή. Σήμερα, οι γυναίκες είναι χειραφετημένες και ανεξάρτητες, δραστηριοποιούνται με επιτυχία στον επαγγελματικό στίβο και συμμετέχουν στα κοινά. Βέβαια, στις ανατολικές χώρες, το «τοπίο» αλλάζει : στο πλαίσιο της ανδροκρατούμενης κοινωνίας αυτών των χωρών, οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως κατώτερα όντα με μηδαμινά δικαιώματα. 

"Έρως Θέρος πόλεμος"

Έρως, θέρος, πόλεμος 
Ευγενία Φακίνου

εκδόσεις Καστανιώτη, 2010

(Κριτική της μαθήτριας Σιώτα Μαρίας)

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα …

Η Ευγενία Φακίνου γεννήθηκε το 1945 στην Αλεξάνδρεια. Σύζυγος του δημοσιογράφου και συγγραφέα Μιχάλη Φακίνου. Μεγάλωσε στην Αθήνα και σπούδασε γραφικές τέχνες, κουκλοθέατρο και ξεναγός. Εργάστηκε και σταδιοδρόμησε για μερικά χρόνια σε περιοδικό ως γραφίστρια. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την παιδική λογοτεχνία και με το παιδικό θέατρο. Στο τέλος του 1975, δημιούργησε το αντικειμενοθέατρο ή κουκλοθέατρο Ντενεκεδούπολη με κούκλες από ντενεκεδένια κουτιά παρουσιάζοντας έργα της σε μουσική του μεγάλου Γιάννη Μαρκόπουλου. Το 1982 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα, την Αστραδενή. Τα μυθιστορήματά της έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορούν στα γερμανικά, αγγλικά, ρωσικά, ουγγρικά, δανέζικα, γαλλικά, ολλανδικά, ιταλικά και σερβικά.

Κάποια σημαντικά έργα…

·           Αστραδενή μυθιστόρημα (1982)

—  Το έβδομο ρούχο μυθιστόρημα (1983)

—  Η Μεγάλη Πράσινη μυθιστόρημα (1987)

—  Ζάχαρη στην Άκρη μυθιστόρημα (1991)

—  Γάτα με πέταλα μυθιστόρημα (1990)

—  Η Μερόπη ήταν το πρόσχημα μυθιστόρημα (1994)

—  Εκατό δρόμοι και μια νύχτα μυθιστόρημα (1997)

—  Τυφλόμυγα μυθιστόρημα (2000)

—  Έρως, θέρος, πόλεμος μυθιστόρημα (2003)

—  Η μέθοδος της Ορλεάνης μυθιστόρημα (2005)

Έρως, θέρος, πόλεμος: Πλοκή..

—  Νήσος Σύμη, 1919 - 1931

Η Μαρία, μία νεαρή κοπέλα, γεννιέται και μεγαλώνει στην Σύμη το 1919, σε μια οικογένεια βοσκών. Εκείνη την περίοδο το νησί είναι υπό ιταλική κατοχή. Ωστόσο, το νησί «γνωρίζει» το ραδιόφωνο, τον κινηματογράφο και τον ηλεκτρισμό. Η Μαρία θέλοντας να γνωρίσει και τον υπόλοιπο κόσμο στα δώδεκα της χρόνια και με την λαμπρή ευκαιρία που της παρουσιάζεται από την θεία της, αποφασίζει μόνη της να φύγει για την Γη της Επαγγελίας, την Αίγυπτο. Τα σχέδια όμως του μικρού κοριτσιού αλλάζουν όταν αναλαμβάνει τον ρόλο της υπηρέτριας της θείας της, ώσπου αποφασίζει να δραπετεύσει και να γίνει νοσοκόμα.

—  Αλεξάνδρεια  Αιγύπτου, 1931 - 1945

Η Μαρία γνωρίζει τις κακουχίες του πολέμου και την άσχημη κατάσταση των τραυματισμένων στα χειρουργεία. Ακόμη, μαθαίνει νέες γλώσσες, συμπεριφέρεται πλέον ως γυναίκα και ερωτεύεται με τον Πίτερ, έναν Ιρλανδό στρατιώτη. Δυστυχώς γεύεται την πίκρα του θανάτου, αφού πεθαίνει ο αγαπημένος της.

—  Αθήνα 1945 -1990

Στην Αλεξάνδρεια η Μαρία παντρεύτηκε τον Κυριάκο, έναν υπαξιωματικό του Ναυτικού και το Δεκέμβρη του 1945 ήρθε με την κόρη της στην Αθήνα για μόνιμη εγκατάσταση. Δύσκολοι καιροί πολιτικά και οικονομικά. Ο άντρας της μακριά και η ίδια μόνη σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που έχει άλλες αντιλήψεις από εκείνες του δικού της. Γρήγορα όμως η ίδια παίρνει τη ζωή στα χέρια της, αποφασίζει πάλι να εργαστεί, να αξιοποιήσει την τέχνη που είχε μάθει, και να αντιμετωπίσει τη ζωή.

Βασικοί χαρακτήρες

Ελένη: Η μητέρα της Μαρίας. Η Ελένη έπρεπε να σηκώνεται νωρίς το πρωί για να κάνει τις δουλειές του σπιτιού ως νοικοκυρά.  Φροντίζει τις κόρες της και βοηθάει τον άντρα της, Σωτήρη, στα ζώα.

Σωτήρης: Ο πατέρας της Μαρίας. Ο Σωτήρης πίστευε πως τα κορίτσια δεν θα έπρεπε να φοιτούν στα σχολεία.

Μαρία: Η πρωταγωνίστρια της ιστορίας. Με την ευκαιρία  που της δόθηκε αρχικά να πάει στο σχολείο και έπειτα να ταξιδέψει ανοίχθηκαν νέοι ορίζοντες γι’ αυτήν και κατάλαβε ότι η ζωή στη Σύμη ήταν κάτι πολύ μικρό μπροστά σε αυτά που έζησε αργότερα. Η Μαρία χαρακτηρίζεται πεισματάρα και αποφασιστική σύμφωνα με τις πράξεις της.

Μαντάμ Αλουάρ: Γαλλίδα την οποία γνώρισε η Μαρία και έζησε μαζί της στο Πορτ Σάιντ.

Κυριάκος: Υπαξιωματικός του Ναυτικού και σύζυγος της Μαρίας.

Κριτική έργου

«Η συγγραφέας βασιζόμενη σε πραγματικά γεγονότα και εξιστορώντας την ζωή της μητέρας της, μας βοηθά να βιώσουμε γεγονότα που σε περιόδους πολέμου και σε εποχές δύσκολες που επικρατούσε φτώχεια. Με την δύναμη, το πείσμα και την υπομονή της, η Μαρία, αποκτά νέες εμπειρίες, κάνει ταξίδια, γνωρίζει νέα πρόσωπα και καταστάσεις που θα της αλλάξουν την ζωή. Μας δίνει έτσι το κίνητρο να επιμένουμε κι εμείς και να κάνουμε τα όνειρά μας πραγματικότητα. Ακόμη, μας ταξιδεύει άλλοτε μελαγχολικά και άλλοτε με την αγωνία.»

Μέσα από την αφήγηση της ζωής της ηρωίδας, γνωρίζουμε σημαντικά γεγονότα και άγνωστες πτυχές της ελληνικής ιστορίας του προηγούμενου αιώνα.  Το πιο συγκινητικό κομμάτι της ιστορίας ήταν, κατά την γνώμη μου, ο αλτρουισμός και η αυτοθυσία της Μαρίας, καθώς παρέμενε στο πλευρό των τραυματισμένων του πολέμου και προσπαθούσε να τους βοηθήσει. Εντυπωσιακή ήταν η πρωτοβουλία και το θάρρος της Μαρίας να ταξιδέψει στην Αίγυπτο, σε τόσο νεαρή ηλικία χωρίς την προστασία και φροντίδα των γονιών της.

Προσωπικά, πιστεύω πως είναι ένα βιβλίο που όλοι πρέπει να διαβάσουν. Ο αναγνώστης θα συγκινηθεί από την ψυχική δύναμη αυτής της γυναίκας που υπερνικά όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στη ζωή της. Επιπλέον, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου βιώνουμε τα γεγονότα της ιστορίας και την επίδραση που αυτά έχουν στους ήρωες.

Βιβλιογραφία

—  www.e-go.gr/culture

—  www.wiki-pedia.gr

—  www.google-photos.gr

—  www.kastaniotis.com

—  Παρουσίαση του βιβλίου στο 3ο Γυμνάσιο Ναυπάκτου (06-02-2010)